به منظور تاسیس اولین مرکز تحقیقات اختصاصی اتوفاژی در خاورمیانه از سال ۹۵ تلاش و همکاری بین المللی با راهنمایی دکتر سعید قوامی از دانشگاه Manitoba در کانادا و استاد افتخاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز آغاز شد. در همین راستا سمپوزیوم یک روزه اتوفاژی در تاریخ ۹۷/۶/۷ با همکاری بخش بیوشیمی، مرکز تحقیقات پیوند و مرکز تحقیقات سیاست گذاری سلامت از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در محل دانشکده پزشکی شیراز برگزار شد. در این نشست که در آن حدود ۲۰۰ شرکت کننده از رشته های مختلف علوم پایه و بالینی شرکت داشتند، متخصصین در ارتباط با مطالعات و یافته های خود در زمینه اتوفاژی به بحث و گفتگو پرداختند. به طور کلی در این رویداد محققین نشان دادند که با تنظیم ارتباط بین اتوفاژی و آپوپتوز امکان برداشتن گام های موثر در درمان سرطان وجود دارد. به عنوان مثال، دکتر نگار آذرپیرا استاد برجسته مرکز تحقیقات پیوند در مورد ارتباط اتوفاژی و بیولوژی چهار گروه از سلول های بنیادی شامل سلول های بنیادی خونساز، سلول های بنیادی عصبی، سلول های بنیادی پرتوان القایی و سلول های بنیادی سرطانی سخنرانی کردند و به این نکته اشاره کردند که دستیابی به دانش دقیق از مکانیسم اتوفاژی در این سلول ها می تواند به تولید داروهای ضد سرطان کمک بسزایی کند. دکتر سعید قوامی نیز یافته های خود در مورد نقش دو لبه اتوفاژی در بیولوژی سرطان را به اشتراک گذاشتند. ایشان به این نکته اشاره داشتند که اتوفاژی گاهی منجر به تومور زایی و تهاجم در سلول های سرطانی شده و گاهی نیز سلول های سرطانی را به شیمی درمانی وابسته به آپوپتوز حساس می کند. دکتر قوامی همچنین نتایج مطالعات گسترده خود در زمینه نقش اتوفاژی در سرطان ریه (Non-small cell lung cancer) NSCLC را ارائه کرده و مهار اتوفاژی را به عنوان یک روش درمانی جدید در سرطان NSCLC پیشنهاد کردند. دکتر Marek J. Łos نیز در مورد مطالعات خود بر روی مکانیسم مولکولی سمیت داروی سالینومایسین صحبت کردند که باعث فعال سازی پاسخ اتوفاژی در سلول ها شده و با وجود سمیت ترجیحی بر سلول های سرطان های مختلف از جمله سرطان پروستات و پستان بر سلول های نرمال فیبروبلاست سمیت کمی دارند. نتایج آنها بینش جدیدی از مکانیسم مولکولی سمیت داروی سالینومایسین را فراهم کرد و کاربرد بالینی احتمالی این دارو را در ترکیب با مهارکننده های اتوفاژی مانند کلروکوئین پیشنهاد داد. دکتر Mojgan Djavaheri-Mergny نیز به این موضوع که چگونه اتوفاژی باعث تنظیم تعادل توقف رشد سلولی، بقا و مرگ سلول های سرطانی می شود پرداختند. در نهایت خانم ساناز دستغیب دانشجوی دکتری بیوشیمی بالینی (دانشجوی مشترک سرکار خانم دکتر مکرم و جناب آقای دکتر قوامی) نیز نتایج مطالعه خود در زمینه تداخل مولکولی بین مسیر پاسخ پروتئین های تا نخورده، اتوفاژی و آپوپتوز را ارائه نمودند و اشاره کردند که به طور کلی اتوفاژی در تنظیم هموستاز سلولی در شرایط استرس نقش اساسی دارد و چنانچه سلول تحت تاثیر استرس طولانی مدت قرار گیرد اتوفاژی قادر است که از طریق چندین مکانیسم مجزا مسیرهای مرگ سلولی (آپوپتوز و غیر آپوپتوز) را فعال نماید.
در پایان این نشست مراسم افتتاحیه و اعلام تاسیس مرکز تحقیقات اتوفاژی شیراز برگزار شد.
مرکز تحقیقات اتوفاژی در تاریخ 1398/08/12 با نظر مثبت شورای گسترش موافقت اصولی خود را از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی دریافت نمود. این مرکز با مدیریت خانم دکتر پونه مکرم عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1399 تاسیس و به صورت رسمی کار خود را آغاز نمود.
